.htaccess Kullanımı ve Ipuçları

[PaLeRmO]

htaccess dosyasında birkaç değişiklik yaparak Apache üzerindeki sitenizde gizli klasörler oluşturabileceğinizi, hotlinking’i engelleyebileceğinizi, hatta zararlı bot’lardan korunabileceğinizi biliyor muydunuz? Bu yazı Apache .htaccess tweaking tutorial makalesinin Türkçe çevirisi olup bazı eklemeler ve değişiklikler içerebilir.
Not: .htaccess (Hypertext Access), Apache’nin klasör düzeyinde ayarlara izin veren, genel ayar dosyasındaki direktifleri özelleştirebilen dosyadır.

1. Klasörlere Erişim = Folder Access
Bir klasöre tüm erişimi engellemek istiyorsanız (mesela program kaynak kodlarınızı barındıran bir klasörünüz olabilir; bu durumda klasöre internetten değil, yalnızca dosya sisteminden erişmeyi isteyebilirsiniz) klasörün içinde .htaccess dosyası oluşturup içine
#deny all access
deny from all
yazmanız yeterli. Eğer bu klasöre yalnızca belirlediğiniz ip adresiyle veya ip bloğu tarafından erişilmesini istiyorsanız
#deny all access
deny from all
allow from 10.0.0.1 # tek ip adresi
allow from 192.168.0.0/24 # ip bloğu
yazmanız yeterli. Tek bir dosya için erişimi engellemek için ise yazmanız gereken şu:
Order allow,deny
Deny from all
2. Klasör Listelemek = Folder List
Bir klasördeki dosyaların listelenmesini istiyorsanız .htaccess dosyasına şunları yazmanız gerekiyor:
Options +Indexes +MultiViews +FollowSymlinks
IndexOptions FancyIndexing
Bunun için sunucunuzda autoindex modülünün yüklü olması gerekiyor. Klasördeki öntanımlı listelemeyi iptal etmek için ise şu satır yeterli:
IndexIgnore *
3. Sıkıştırma = Bandwidth Compress
Sitenizin bant genişliğini (bandwidth) korumak için bir php özelliği olan veri sıkıştırmayı kullanabilirsiniz. .htaccess dosyasına şunu eklemelisiniz:
php_value zlib.output_compression 16386
4. Dosyaları Gizlemek = Folder Hidden
Belirli dosyalara erişimi engellemek için Files direktifiyle birlikte Regular Expression kullanabilirsiniz. Örnek olarak konfigürasyon dosyalarına, robot.txt’e veya log’lara erişimi engellemek isteyebilirsiniz. Aşağıdaki örnek klasördeki .ht ile başlayan dosyalara erişimi engellemektedir.
Order allow,deny
Deny from all
Satisfy All
5. Özel HTTP 404 Hata Sayfası = 404 Error Page
Ziyaretçileriniz “404: Sayfa Bulunamadı” hatasıyla karşılaşacaklarında sizin istediğiniz bir dosyaya yönlenmelerini sağlamak için şu kodu kullanın:
ErrorDocument 404 /errors/notfound.html
Bu şekilde diğer hata kodlarını da özelleştirebilirsiniz. Dikkat! Internet Explorer 512 bayttan küçük hata sayfalarıyla karşılaştığında, MSN search gibi bağlantıların bulunduğu kendi hata sayfasını kullanıcıya göstermektedir. Belirttiğiniz hata sayfasının 512B’tan büyük olduğuna emin olun.
6. Hotlinking’i Engellemek = Hotlink Block
Hotlinking basitçe sizin sitenizdeki bir resmi, videoyu başka bir sitenin göstermesine denir. Bu durumda olan sizin bandwidth’inize olur. Örnek olarak sitenizin dışında kullanılan bazı dosyalara erişimi engelleyip nohotlink.gif adında bir resim dosyası gönderen şu koda bakalım:
RewriteEngine on
RewriteCond %{HTTP_REFERER} !^$
RewriteCond %{HTTP_REFERER} !^http://([-a-z0-9]+\.)?siteniz\.com[NC]
RewriteRule .*\.(zip|mp3|avi|wmv|mpg|mpeg)$ 404 - Not Found [R,NC,L]
Kod basitçe siteniz.com dışından çağırılan zip, mp3 ve bazı video dosyaları yerine nohotlink.gif dosyasını gösteriyor. Dikkat! Eğer resim hotlink’lerini engellerseniz site dışından istenen tüm resimleri engelleyeceksiniz. Bu durumda mesela feedburner gibi bir hizmet kullanıyorsanız bu hizmet için kodunuzu değiştirmeniz gerekecektir.
7. Kötü Bot’ları Engellemek = Bot Block
Sitenizi kullanan veya tamamen indirmek isteyen bot’lara karşı .htaccess dosyasını kullanabilirsiniz:
RewriteEngine On
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^BlackWidow [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^Bot\ mailto:[email protected] [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^ChinaClaw [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^Custo [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^DISCo [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^Download\ Demon [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^eCatch [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^EirGrabber [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^EmailSiphon [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^EmailWolf [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^Express\ WebPictures [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^ExtractorPro [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^EyeNetIE [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^FlashGet [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^GetRight [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^GetWeb! [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^Go!Zilla [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^Go-Ahead-Got-It [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^GrabNet [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^Grafula [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^HMView [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} HTTrack [NC,OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^Image\ Stripper [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^Image\ Sucker [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} Indy\ Library [NC,OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^InterGET [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^Internet\ Ninja [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^JetCar [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^JOC\ Web\ Spider [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^larbin [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^LeechFTP [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^Mass\ Downloader [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^MIDown\ tool [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^Mister\ PiX [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^Navroad [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^NearSite [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^NetAnts [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^NetSpider [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^Net\ Vampire [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^NetZIP [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^Octopus [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^Offline\ Explorer [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^Offline\ Navigator [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^PageGrabber [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^Papa\ Foto [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^pavuk [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^pcBrowser [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^RealDownload [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^ReGet [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^SiteSnagger [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^SmartDownload [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^SuperBot [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^SuperHTTP [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^Surfbot [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^tAkeOut [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^Teleport\ Pro [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^VoidEYE [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^Web\ Image\ Collector [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^Web\ Sucker [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^WebAuto [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^WebCopier [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^WebFetch [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^WebGo\ IS [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^WebLeacher [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^WebReaper [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^WebSauger [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^Website\ eXtractor [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^Website\ Quester [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^WebStripper [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^WebWhacker [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^WebZIP [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^Wget [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^Widow [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^WWWOFFLE [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^Xaldon\ WebSpider [OR]
RewriteCond %{HTTP_USER_AGENT} ^Zeus
RewriteRule .* - [F]
8. no-www Desteği = No-WWW Aid
Siz de sitelerde www subdomain’inin kullanılmasına karşıysanız bu kod işinizi görecektir:
Options +FollowSymlinks
RewriteEngine on
RewriteCond %{http_host} ^www\.example\.com[nc]
RewriteRule ^(.*)$ http://example.com/$1 [r=301,nc]
9. Hangi Dili Kullandığınızı Saklamak = Language Hidden
Dosyalarınızın uzantılarını değiştirip .htaccess dosyasına bir kural ekleyerek hangi dili kullandığınızı ziyaretçilerinizden saklayabilirsiniz. Aşağıdaki örnek sayesinde .133t uzantılı dosyalar PHP dosyaları gibi işlenecektir.
# Make PHP code look like unknown types
AddType application/x-httpd-php .133t
10. Değişik İpuçları
.htaccess dosyasını olabildiğince küçük tutun. Çünkü her dosya isteğinde sunucu tarafından kontrol edilirler.
.htaccess dosyasını düzenli tutun. Kurallar arttıkça dosyayı anlaması zorlaşacaktır. # kullanarak her bölüme açıklama yazın.
URL’i yeniden tanımladığınız, bir önceki sayfaya yönlenen kurallarda (Nohotlink örneği gibi) [L] özelliğini ekleyin. Bu sunucuya, başka bir kuralı uygulamamasını belirtir.
.htaccess kurallarının alt klasörlerde de geçerli olduğunu, alt klasördeki .htaccess kuralının ise üzerindeki kuralları değiştirebileceğini düşünün.
11. .htpasswd ile Şifre Koruması = .htpasswd Password Protection
İstediğiniz dosya veya klasörlere şifre eklemek için şu adımları takip edin:
Şifrelemek istediğiniz klasörde .htpasswd dosyası oluşturun.
Dosya içeriği kullanıcıadı:şifre tarzındadır. Kullanıcı adı düz metindir. Şifrenin ise şifrelenmiş olması gerekir. Şifrenizi almak için şu adresi kullanabilirsiniz.
Dosyayı kendi bilgisayarınızda oluşturup sunucuya upload ettiyseniz ASCII mode kullandığınızdan emin olun.
Şimdi .htaccess dosyanızı düzenleyin. Kural, düzenlediğiniz dosyanın bulunduğu klasörde ve alt klasörlerinde geçerli olacaktır:
AuthUserFile /home/pathto/.htpasswd
AuthType Basic
AuthName “My Secret Folder”
require valid-user
Kuralı tek dosya için oluşturmak istiyorsanız kodu direktifi içinde kullanmalısınız.
.htaccess dosyanızın erişilebilir olmadığına emin olun. (bkz. 1. başlık)
12. Öntanımlı Sayfayı Değiştirmek = Page Change
Öntanımlı sayfa bilgisini aşağıdaki şekilde, sıraya dikkat ederek değiştirebilirsiniz:
DirectoryIndex home.html index.htm index.html index.php
Kaynaklar = Source
Apache .htaccess tweaking tutorial
.htaccess tips and tricks
Selective hotlinking prevention through .htaccess
Behind the Scenes with Apache’s .htaccess
Hiding PHP
Apache mod_rewrite Kopya Kağıdı